Dragoljub Dinić je rođen 31. avgusta 1881. godine u Kragujevcu od oca Mijajla i majke Stevane. Pre stupanja u Vojnu akademiju svršio je sedam razreda Gimnazije u Kragujevcu. Po izlasku iz Vojne akademije određen je za vodnika 11. pešadijskog puka u mestu rođenja. U tom puku je do 1906. godine službovao, a zatim je određen na službu u barutanu „Obilićevo“, za spremu artiljerijsko-tehničkog oficira. Odatle je poslat u belgijski grad Gent na Tehnički fakultet. U Belgiji je odslušao dva semestra, a zatim je po povratku ponovo poslat u barutanu „Obilićevo“. Postavljen je ponovo za vodnika 11. pešadijskog puka 1908. godine, a sledeće je primio četu u 19. pešadijskom puku i u tome ga je zatekao Prvi balkanski rat. Pre izbijanja Balkanskih ratova završio je pešadijsku školu gađanja u Ripnju.
Hajde na more, ka Jadranu
U ratu sa Turcima 1912. godine, kao komandir čete 19. puka borio se na položajima oko Podujeva i Prištine. Od Prizrena sa četom je ušao u kombinovani Šumadijsko-albanski odred, koji se probio kroz Albaniju i borio se oko LJeša. Ovaj vojni odred srpska Vrhovna komanda formirala je kako bi što brže zauzela albanske planine i izašla na Jadran. Iz Šumadijske divizije prvog poziva formiran je Šumadijsko-albanski odred koji je brojao šest bataljona, jednu brdsku bateriju i jedan eskadron – ukupno 6.500 ljudi, a formiran je i Drinski drugi odred od 9.200 ljudi.
Zbog žurbe jedinice su bile slabo snabdevene. Pokret je počeo 9. oktobra i trajao je deset dana. Šumadijsko-albanski odred nastupao je dolinom reke Beli Drim – LJum Kula, dolinom reke Mati – LJeš, a Drinska drugim pravcem: Đakovica – Puka – LJeš. Slabo opremljene trupe, praćene kišom i snegom, imale su velikih teškoća u savlađivanju planinskog zemljišta i nabujalih planinskih reka. Posle nekoliko dana počela se osećati i glad.
Dnevni marševi trajali su 15-20 časova, zbog čega je u ljudstvu nastupio zamor i iscrpljenost, a mnogi su na putu i pomrli. Jedinice su 18. novembra izbile pred LJeš, koji je branio jedan turski puk. Jedan odred od dva bataljona iz Drinske druge i prethodnički bataljon Šumadijsko-albanskog odreda izvršili su napad zajedno sa jednim crnogorskim odredom i posle dvočasovne borbe proterali Turke iz LJeša. Tom prilikom zarobljena su 43 oficira, 103 podoficira, 854 vojnika, dva topa, 2.500 pušaka i jedna zastava.
Posle toga Drinska druga preuzela je posadu oblasti severno od reke Mati, a Šumadijsko-albanski odred zauzeo je Kroju, Tiranu i Drač i ostao kao posada tih oblasti. Drinska druga i Šumadijsko-albanski odred 24. novembra objedinjeni su pod jednom komandom, pod nazivom Primorske trupe. Tada je formiran Drački okrug, u sastavu Kraljevine Srbije. U Draču je Dragoljub Dinić zastupao načelnika štaba odreda, a potom komandanta Drugog bataljona 19. puka.
U ratu sa Bugarima 1913. godine sa istom četom u 19. pešadijskom puku učestvovao je u borbama na Zletovskoj reci, Drenak, Rajčanski Rid, zatim i kod Krive Palanke, na Kiselici i Gramadi. Od strane Vrhovne komande predložen je za prekoredno unapređenje u čin majora. U Albanskoj pobuni 1913. godine, kao komandir čete u 19. puku i komandant graničnog odseka borio se oko Ohridskog jezera i Struge. U tim borbama 13. septembra 1913. god ranjen je kod „Petrinjske karaule“. Svoje utiske o ratnim događajima izneo je u novinama „Balkanski rat u slici i reči”, potpisujući članak pod naslovom „Sa Šumadijsko Albanskim odredom”. On kazuje:
– Nakon osvete za Kosovo i svečanog ulaska trupa Šumadijske divizije u carski grad Priština, naša 19. jedinica marširala je glavnim ulicama Prištine… dok je ledeni vetar… predskazivao sneg i žestoku zimu pred očima Mitrovdana… Oficiri i vojnici zrače od veoma svežih utisaka svečanog trijumfa… svi su presrećni i ponosni… i naši ponosni sokolovi sa zvezde predskazanja i zvezde Karađorđa primili su kratko nakon što su prvi put spustili svoja krila nad Prizrenom, glasnu poruku: Hajde na more, ka Jadranu…
Pregršt odlikovanja i medalja
U ratu 1914. i 1915. godine komandovao je Drugim bataljonom 12. pešadijskog puka Šumadiske Divizije prvog poziva, a često pukom i odredom i učestvovao je u svim borbama i bojevima koje je vodila Šumadijska divizija prvog poziva oko Šapca, u Sremu, kod Lazarevca, Smedereva, Palanke, Beograda i Blaca. U ovim borbama ranjen je lakše kod karaule na Drvniku, jugozapadno od Palanke u oktobru 1915. godine, a pošto je previjen nastavio je sa svojim vojnicima da se bori.
Već početkom sledećeg meseca kod Blaca, dok se srpska vojska pod borbom povlačila pred neprijateljem, uvideo je da 9. Šumadijsku brzometnu bateriju neprijatelj opkoljava. Naredio je povlačenje i sa zaštitnicom je ostao kako bi primio borbu koja će omogućiti izvlačenje njegove jedinice. U očajničkoj borbi sa svojim ljudima je zarobljen od strane Nemaca. Žrtva je uspela, jer se glavnina izvukla od neprijateljskog opkoljavanja.
Ovom prilikom Dinić je ranjen u levu nogu. U neprijateljskom zarobljeništvu je proveo više od godinu dana. Kao teški invalid razmenjen je krajem 1916. godine. Lečio se u Rimu i Parizu, a 1917. godine Dinić je u Marseju kao komandant formirao Prvu jugoslovensku brigadu američkih dobrovoljaca. Godine 1917. i 1918. bio je istovremeno i načelnik Srpske sekcije ratnih zarobljenika. Za vreme bavljenja u Parizu studirao je političke nauke i diplomirao je na Ecole liber des sciepces politiques.
Posle demobilizacije komandovao je kragujevačkim Vojnim okrugom pet godina. Penzionisan je 1923. i posle nekoliko meseci reaktiviran. Po povratku u vojsku do 1927. bio je na službi u Štabu Šumadijske divizijske oblasti. Iste godine je unapređen u čin brigadnog đenerala. Postaje 1924. godine stariji ađutant kralja Aleksandra.
Iste godine počinje da radi na Vojnoj akademiji, 1926. postaje i profesor koji predaje predmet Vojna tehnika. U svojoj univerzitetskoj karijeri Dinić je objavio knjige o vojnoj tehnici, ali i o obuci oficira. Naslovi njegovih dela su: „Pešadijski podsetnik iz 1904”, „Savremena ratna tehnika iz 1920.”, drugo izdanje iz 1928, „Poznavanje naoružanja” iz 1937. godine. Dragoljub je bio osnivač časopisa „Vojni vesnik”, prvog privatnog vojnog časopisa u Kraljevini Jugoslaviji, a bio je i urednik „Vojničkog glasnika” u periodu od 1928. do 1937. godine. General Dragoljub Dinić je bio kandidat za narodnog poslanika i to ratnika i ratnih invalida.
Po završetku Drugog svetskog rata ponovo je aktiviran u činu general-majora, kao nastavnik u Pešadijskom vojnom učilištu. Posle dve godine rada na svoj zahtev odlazi ponovo u penziju. General Dinić umro je u Beogradu 20. januara 1966. godine.
Dragoljub je bio oženjen Stojkom Mijalković, učiteljicom, i imali su tri kćerke, LJubicu, Stevku i Milanku i sina Vojislava, takođe oficira. Dragoljubov mlađi brat Milivoje je bio čuveni vojvoda Mirče od Preševa, srpski oficir i vođa komita u Staroj Srbiji. Milivoje se tokom Prvog svetskog rata istakao i u osvajanju Kajmakčalana. On je 30. septembra u operaciji oko strateški najvišeg punkta Solunskog fronta, planinskog vrha Kajmakčalana, predvodio Treći bataljon četvrte jugoslovenske dobrovoljačke divizije u bici na Kajmakčalanu, koju je njegova jedinica na kraju uspela da oslobodi od Bugara.
Milivoje Dinić poginuo je tokom proboja Solunskog fronta između 15. i 18. septembra 1918. godine i sahranjen je na savezničkom vojničkom groblju Zejtinliku (red 108) u Solunu.
General Dragoljub Dinić je odlikovan mnogim medaljama i priznanjima, vlasnik je svih ratnih spomenica – do spomenice kralja Petra prvog, odlikovan je medaljom za vojničke vrline, zlatnom medaljom za hrabrost, Karađorđevom zvezdom sa mačevima trećeg i četvrtog stepena, ordenom Svetog Save četvrtog i trećeg stepena, Belim orlom petog i četvrtog stepena, Jugoslovenskom krunom trećeg stepena, Čehoslovačkom zlatnom medaljom lava sa mačevima i Poljskom medaljom za Ujedinjenje.
„VOJNI VESNIK”
Prvi privatni časopis u Kraljevini SHS
Ovo je bio prvi privatni časopis u Kraljevini SHS i kasnije u Kraljevini Jugoslaviji. Ideju o osnivanju ovih novina je sproveo u delo tada potpukovnik Dragoljub M. Dinić u Kragujevcu. Dinić je sve vreme izlaženja časopisa bio njegov urednik i direktor. Prvi broj novina je izašao u Kragujevcu 1921. godine. Redakcija časopisa se nalazila u Kragujevcu sve do Dinićevog prelaska u Beograd na mesto nastavnika Vojne akademije. Tada je i redakcija novina otišla za jugoslovensku prestonicu.
U Beogradu su novine izlazile redovno do 1940. godine, najčešće jednom mesečno. Časopis je izlazio i na ćirilici i na latinici. Uređivačku koncepciju časopisa odlikovao je liberalan pristup različitim aktuelnim pitanjima vojne teorije i prakse. Na stranicama „Vojnog vesnika” mogli su se naći članci aktivnih i penzionisanih oficira, koji su se svojim pogledima na različite aspekte ratne veštine, doktrine, strategije, taktike, pitanja upotrebe i organizacije vazduhoplovstva, formiranja i organizovanja vazdušnodesantnih jedinica, ali i formiranja i upotrebe oklopnih jedinica u savremenim ratovima, suprotstavljali okoštalim shvatanjima većeg dela tadašnjeg jugoslovenskog generaliteta, koji je svoje stavove o tendencijama razvoja ratne veštine zasnivao na iskustvima Prvog svetskog rata.
Redakcija časopisa je, pored radova domaćih autora, objavljivala i prevode tekstova poznatih stranih vojnih pisaca, kao i prikaze i kritike knjiga domaćih i stranih autora o raznim pitanjima savremenog organizovanja vojske i vođenja rata.
Piše: Aleksa Ignjatović, istoričar
